اعتراض مدنی حق شهروندان است.

در مقدمه‏ ی قانون اساسی آمده است: شیوه‏ی حکومت از دیدگاه اسلام برخاسته از موضع طبقاتی و سلطه گری فردی یا گروهی نیست، بلکه تبلور آرمان سیاسی ملتی هم کیش و هم‎فکر است که به خود سازمان می دهد تا در روند تحول فکری و عقیدتی راه خود را به سوی کمال بگشاید.

به همین جهت فصل سوم قانون اساسی به حقوق ملت اختصاص داده شده، و به عنوان مهم ترین محور قوانین در تعیین و تعریف حدود آزادی های فردی، از یک سو، حد و مرز آزادی افراد را در برابر عملکرد قدرت و از سوی دیگر، حدود اعمال قوای عمومی را در برخورد با حوزه ی حقوق فردی ترسیم می کند.

مهم ترین حقوق و آزادی هایی که در این فصل آمده، بدین شرح می باشد:

1) حق برابری همه مردم در برابر قانون.

2) حق برخورداری همه مردم از حقوق مساوی، بدون در نظرگرفتن رنگ، نژاد، زبان و مانند این ها.

3) حمایت یکسان قانون از زن و مرد و برخورداری هر دو آنها از همه حقوق انسانی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی با رعایت موازین اسلامی.

4) حق برخورداری مردم از امنیت و مصونیت از جهت حیثیت، جان، مال، حقوق، مسکن و شغل.

5) حق مصــونیت از تجسس.

6) حق برخــورداری از امنیــت و مصونیت قضایی، برائت، منع شکنجه، منع هتک حیثیت و تعرض.

7) حق آزادی بیان، قلم و مطبوعات در حدود مقرر در اسلام.

8) حق برخورداری از آزادی?های گروهی، مانند تشکیل احزاب، جمعیت?ها، انجمن?های سیاسی و صنفی و انجمن های اسلامی و راهپیمایی ها.

9) حق آزادی های فکری و عقیدتی و منع تفتیش عقاید.

10)حق آزادی کار و شغــــل.

11) حق برخـورداری از تأمین اجتماعی.

12) حق برخورداری رایگان از وسایل آموزش و پرورش.

13) حق برخورداری از مسکن متناسب با نیاز.

14) حق انتخاب محل اقامت.

15) حق دادخواهی و رجوع به دادگاه های صالح و حق در دسترس داشتن این گونه دادگاه ها.

16) حق انتخاب وکیل و حق فراهم شدن امکانات تعیین وکیل در صورت عدم توانایی فرد برای انتخاب وکیـــل.

17) حق داشتن تابعیت ایرانی برای هر فرد ایرانی و حق برخورداری اتباع خارجه از تابعیت ایرانی در حدود قوانین.